رابطه طرحواره رهاشدگی و مؤلفه های شخصیت با گرایش به مصرف مواد مخدر در نوجوانان[Persian Thesis]

فاطمه آشتیانی عراقی

این پژوهش با هدف تعیین نقش طرحواره رهاشدگی و مؤلفه¬های شخصیت در پیش¬بینی گرایش به مواد مخدر در نوجوانان انجام شد. روش پژوهش حاضر توصیفی از نوع همبستگی بود. جامعه آماری پژوهش حاضر شامل کلیه نوجوانان منطقه 1 شهر تهران در سال تحصیلی 1403-1402 بودند. با روش نمونه¬گیری در دسترس، 183 نفر انتخاب شدند. ابزار گردآوری داده¬ها شامل فرم کوتاه پرسشنامه طرحواره¬های سازش نایافته اولیه یانگ (1998)، فرم کوتاه پرسشنامه پنج عامل بزرگ شخصیتی نئو (1986) و پرسشنامه گرایش به اعتیاد میرحسامی و همکاران (1388) بود. تحلیل داده¬ها با استفاده از نرم افزار SPSS.21 و آزمون¬های ضریب همبستگی پیرسون و تحلیل رگرسیون چندگانه انجام شد. نتایج آزمون ضریب همبستگی پیرسون نشان داد بین طرحواره رهاشدگی (234/0 = r؛ 001/0=p)، با گرایش به مواد مخدر رابطه مثبت و معناداری وجود دارد (234/0 = r؛ 001/0=p)، روان آزردگی (208/0 = r ؛ 01/0>Sig.) و گشودگی به تجربه (221/0= r ؛ 05/0>Sig.) با گرایش به مواد مخدر در نوجوانان رابطه مثبت و معناداری وجود دارد. همچنین، بین برون گرایی (151/0- = r ؛ 01/0>Sig.) و وظیفه شناسی (165/0- = r ؛ 01/0>Sig.) با گرایش به مواد مخدر در نوجوانان رابطه منفی و معناداری وجود دارد. افزون بر این، نتایج رگرسیون چندگانه نشان داد طرحواره رهاشدگی، برون گرایی و روان آزردگی وگشودگی می¬توانند 8/14 درصد از تغییرات گرایش به مواد مخدر نوجوانان را پیش¬بینی کنند. بنابراین، شناسایی نوجوانان در معرض خطر و ارائه برنامه¬های آموزشی و حمایتی به منظور پیشگیری از اعتیاد توصیه می گردد. واژگان کلیدی: طرحواره رهاشدگی، مؤلفه های شخصیت، گرایش به مصرف مواد مخدر.