شناسگر رکورد: | ۵۲۰۰۰ |
رشته تحصیلی: | حقوق مالی-اقتصادی |
عنوان: | بررسی ماهیت صندوقهای امانات و تعهدات بانک در قبال آن |
نويسنده: | سمیه میرزاخانی |
استاد راهنما : | دکتر محمد صادق لبانی مطلق |
مقطع تحصیلی : | کارشناسی ارشد |
دانشگاه : | خاتم |
تاریخ دفاع : | ۱۴۰۲ |
چکیده: | مرسوم است که صندوقهای امانات بانکها در قالب قرارداد اجاره به مشتریان بانکها اعطا میشوند. این صندوقها دارای دو کلید مخصوص میباشند که یکی متعلق به مشتری و در ید وی قرار دارد و دیگری در ید نماینده بانک می ماند، این صندوق صرفا با وجود دو کلید مزبور قابل بازگشایی هستند. در تعطیالت خردادماه ۱۴۰۱ اتفاقی عجیب رخ داد و تعدادی سارق از ساختمان مجاور وارد شعبه ممتاز بانک ملی واقع در خیابان انقالب رو به روی دانشگاه تهران شدند و محتویات ۱۶۲ صندوق امانات مستقر در بانک توسط سارقین به سرقت رفت. سرقت صندوق امانات بانک باعث شد تا به صورت جدی در میان محافل حقوقدانان کشور نسبت به ماهیت صندوقهای نظرات مختلفی داده شود. با جمع بندی مطالب و رویکردهای مختلف، نگارنده دریافت که در تبیین ماهیت عقدی که برای این صندوقها مالك واگذاری قرار می گیرد ۴ عقد در نظر گرفته میشود، نخستین نظر بر عقد امانت است که با مانع تملیکی بودن مواجه است زیرا که امین در مال امانی حق تصرف را خواهد داشت که در اینجا بدین معناست که بانک باید بتواند به اموال درون صندوقها دسترسی داشته باشد. دومین نظر برمبنای عقد ودیعه است، با عقد ودیعه مقصود و فایده ی مد نظر مشتری تامین میشود، اما ایراد آنجایی است که بانک نمی داند داخل صندوق چیست و به علت جهل بانک به مورد ودیعه عمال این عقد به نظر باطل میباشد. سومین نظر که با ظاهر اقدام بانکها سازگاری دارد عقد اجاره است، دکتر فرحناکیان و دکتر توکلی در یادداشتهای خود اشاره داشته اند که این قرارداد در قالب اجاره قابل انعقاد است، اما این نظر دو ایراد دارد : -۱در این نظر قاعده العقود تابعه للقصود رعایت نمیشود و قصد مشتری در نظر گرفته نمیشود چرا که قصد مشتری اجاره نیست. -۲اقتضای اجاره این است که مستاجره بدون محدودیت به عین مستاجره دسترسی داشته باشد و دسترسی مستاجر به هر روی با وجود دو کلیده بودن صندوق محدود است،اما هرچند این مطلب با شرط ضمن عقد قابل بر طرف شدن است اما همچنان مورد قصد واقعی مطرح است و مشتری منطقا چنین قصدی ندارد. نظر چهارم که در کتاب حقوق مدنی پیشرفته دکتر صفایی آمده است: صندوق به صورت اجاره ای به مستاجر داده میشود تا آن را پر کند و مشتری پس از پر کردن صندوق آن را مهر و موم شده در اختیار بانک به صورت ودیعه قرار دهد. نظر پنجم رویکرد بانک ملت است که صندوق را اجاره ای به مشتری می دهد و سپس صندوقها را با یک ضریب پنج صدم درصد به علت ریسک پایین آنها را بیمه می کنند و مشکل مرتفع میشود، و در صورت سرقت بانک بر اساس خود اظهاری مشتری تا سقف مبلغ مورد تعهد خسارت می دهدف لذا ماهیت صندوقهای امانات منطبق با هیچ یک از عقود معین سازگاری ندارد و ماهیتی جداگانه تکامل یافته دارد، که در این وجیزه سعی شده است که تمامی حاالت ممکن مورد بررسی قرار گیرد. |
واژگان کلیدی: | ماهیت، صندوقهای امانات، تعهدات بانک، امانت، ودیعه، اجاره، بانک |
Register Number | Version | Volume | Part | Reference | Call Number | lended | Date Back | Description | |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
284747 | 1 |