تشخیص میزان شباهت مسیرهای پیمایش بصری با استفاده از میدان های نورونی پویا [پايان نامه فارسي]

سید حمید خرم

شناسگر رکورد: ۵۲۲۳۲
رشته تحصیلی: هوش مصنوعی و رباتیکز
عنوان: تشخیص میزان شباهت مسیرهای پیمایش بصری با استفاده از میدان های نورونی پویا
نويسنده: سید حمید خرم
استاد راهنما : دکتر شیوا کامکار
مقطع تحصیلی : کارشناسی ارشد
دانشگاه : خاتم
تاریخ دفاع : ۱۴۰۴
چکیده: چشم ها بعنوان یکی از اصلی ترین مجاری دریافت اطلاعات محیطی، نقش مهمی در هدایت توجه و پردازش شناختی ایفا می‌کنند. بررسی حرکات چشم و مسیر های پیمایش بصری (scanpaths) در سال‌های اخیر به ابزاری کلیدی در مطالعات روان‌شناسی، علوم شناختی و علوم اعصاب تبدیل شده است. سنجش میزان شباهت این مسیرها برای درک بهتر فرایند‌های شناختی و شناسایی الگو‌های مشترک میان افراد، موضوعی مهم و در عین حال چالش برانگیز محسوب می‌شود. در این پژوهش، شاخصی نوین مبتنی بر میدان های نورونی پویا به‌عنوان مدلی محاسباتی الهام گرفته از دینامیک فعالیت‌های عصبی ارايه می‌شود. معماری طراحی شده بگونه ای است که خروجی آن یک مقدار عددی برای میزان شباهت دو مسیر پیمایش بصری است. به‌منظور ارزیابی، درگام نخست از داده‌های ساختگی استفاده شده و با افزودن نویز به آن‌ها میزان مقاومت مدل در برابر اغتشاشات سنجیده شد. نتایج نشان داد مدل پیشنهادی قادر است شباهت میان یک مسیر و نسخه‌ی نویزی آن را به‌طور معناداری شناسایی کند. در ادامه، دسته‌هایی از شباهت‌های از پیش تعریف شده مورد بررسی قرار گرفت و روش پیشنهادی توانست دقت میانگین ۹۳.۸۹% را بدست آورد که نسبت به روش MultiMatch با میانگین دقت ۷۲.۲۲% و روش ScanMatch با میانگین دقت ۳۴.۵۷% در تشخیص این شباهت‌ها بهتر عملکرد. در نهایت، مدل بر روی مجموعه داده های واقعی پیمایش بصری آزمایش شد که تفکیک پذیری با p-value کمتر از ۰.۰۵ را برای همه دسته های درنظر گرفته شده برای دیتاست EEGEyeNet را در شناسایی شباهت‌های فضایی و زمانی برای مسیر های تعیین شده را نشان داد. و در آخر روش پیشنهادی بر روی داده های بصری هنگام تماشای آزادانه نقاشی ها آزمایش شد که برای نقاشی های ساده توانست به خوبی تفکیک پذیری را بدست آورد و با اختلاف از روش MultiMatch عملکرد بهتری داشت. این شاخص می‌تواند به‌عنوان ابزاری مکمل در پژوهش‌های شناختی و آزمایش های علوم اعصاب مورد استفاده قرار گیرد و امکان کشف الگو های مرتبط با برخی فرآیند‌ها و مشکلات شناختی را فراهم می‌سازد.
واژگان کلیدی: میدان های نورونی پویا، مسیر پیمایش بصری، تشخیص شباهت مسیر، پردازش بینایی، شبکه های عصبی نورونی
شماره ثبت جزء نسخه جلد بخش قسمت مرجع شماره بازیابی در دست امانت تاریخ بازگشت ملاحظات
284858 1
Copyright 2025 by Payam Hannan co ltd. PayamLib.com